E-ticaret Nace Kodu Nedir?

E-ticaret Nace Kodu Nedir?

Fransızca açılımı “Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne” olan NACE “Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin Sınıflandırılması” anlamına gelmektedir.

NACE kodu ise Avrupa’da faaliyet gösteren şirketlerin, yaptıkları işlerin tehlikesine göre sınıflandırılmasını sağlayan bir kod sistemidir. Altı haneden oluşan kod, bu nedenle “altılı faaliyet kodu” adıyla da anılmaktadır.

Bu kod sayesinde ekonomik faaliyetlerle ilgili olarak detaylı veriler elde edilebilir. İktisadi faaliyetlerle ilgili oluşturulabilen istatistiki veriler, e-ticaret firmalarının da dünyanın diğer bölgeleriyle kıyaslama yapabilmesini ve sağlar ve ortaya çıkan sonuçlara göre e-ihracat alanında yeni adımlar atabilmeyi mümkün kılar.

NACE kodlaması yapılırken her şirkete, işin tehlike seviyesine göre altı haneli bir kod verilmektedir. Eğer yeni bir iş yeri açmayı planlıyorsanız Ticaret Odası kaydını yapmadan önce iş kolunuza dair kodu öğrenmenizde yarar vardır. İş yeri tehlike sınıfını öğrenerek iş yerindeki tehlike düzeyine göre yapılması gerekenleri planlayabilirsiniz. İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili olarak tüm düzenlemelere tam uyum sağlanabilmesi için bu kodun bilinmesi büyük önem taşımaktadır. E-ticarette şirket kurmak isteyenlerin faaliyet kodunu biliyor olması ve operasyonlarını bu kodun gerekliliklerine göre planlaması gerekir.

AB’ye uyum çalışmaları çerçevesinde 2005 yılında Türkiye’de kullanılmaya başlanan NACE kodu, Türkiye’deki şirketlerin tehlike derecelerine göre sınıflandırılmasını sağlamaktadır. Türkiye’de kod sınıflandırılması görevi TOBB’a (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) verilmiştir. TOBB’un yayınladığı “Mesleklerin Gruplandırılması Rehberi”, bu kod ile ilgili tüm detayları içermektedir. Bu rehberde kodların hangi kriterlere göre verildiği açık şekilde anlatılmakta, konuyla ilgili terimler ve kavramlar açıklanmaktadır. Hangi şirketin hangi koda sahip olacağının kararı tamamen TOBB tarafından belirlenmektedir. E-ticaret alanında faaliyet göstermek isteyen şirketler, ilgili vergi dairesine başvurmalı ve NACE kodunu almalıdır. E-ticarete başlamak isteyenler için yol haritası çizilirken ilk aşamalardan biri faaliyet kodunu almak olmalıdır.

Birçok kamu kurumu, şirketlerle ilgili işlemler yaparken NACE koduna göre hareket etmektedir. Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı gibi kamu kurumları, bu koda göre işlem yapan kurumlardan bazılarıdır.

Nace Kodu Nasıl Okunur?

Altı haneli olan bu kod okunarak şirketin yaptığı işin tehlike derecesi öğrenilebilir. Kodun ilk iki hanesi, genel faaliyetin sınıflandırmasını ve kalan dört hane ise alt faaliyet sınıflandırmasını göstermektedir.

Her şirketin NACE koduyla ilgili bilgili olması gerekir. Çünkü iş yerinin tehlike düzeyi bilindiğinde buna uygun olarak iş güvenliği tedbirleri alınabilir ve işlerin sorunsuz olarak yürütülmesi sağlanır. E-ticaret şirketlerinin de bu faaliyet koduna göre planlamalarını yapmaları gerekir.

İş yerinin ana faaliyeti göz önünde bulundurularak sınıflandırma yapılmaktadır. Tehlike boyutuna göre az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olmak üzere üç farklı sınıfa alınan iş yerleri, buna göre gerekli önlemleri almaktadır. Yapılan sınıflandırmada hizmet sektöründeki diğer işlerle aynı sınıfta konumlandırılan e-ticaret, “az tehlikeli” kategoride bulunmaktadır.

  • Az tehlikeli: E-ticaret, büro hizmetleri ve gıda alanlarında faaliyet gösteren iş yerleri.
  • Tehlikeli: Boyama, imalat ve kesim gibi işlerin yapıldığı iş yerleri.
  • Çok tehlikeli: İnşaat, maden ve tersane gibi yüksek risk bulunan iş yerleri bu sınıfa girmektedir.

Nace Kodu Nasıl Sorgulanır?

Nace kodu sorgulama işlemini yapabilmek için üç farklı yöntem bulunmaktadır. E-ticaret şirketleri de dahil olmak üzere kod sorgulama süreci her şirket için aynı şekilde işlemektedir. Vergi levhasındaki ana faaliyet alanına bakılarak, SGK sicil numarası kontrol edilerek ve bağlı olan ticaret odasının internet sitesi aracılığıyla öğrenilebilir. Örneğin; İstanbul Ticaret Odası’nın web sitesinden kod sorgulamak için aşağıdaki adımları izlemeniz mümkündür:

İstanbul Ticaret Odası (İTO) NACE Kodu Sorgulama:

  • www.ito.org.tr internet sitesine girin ve kullanıcı girişi yapın.
  • Menüden “Tescil ilan kuruluş” sekmesine ve sonrasında “Sicil kayıtları” sayfasına girin.
  • Bu sayfaya ulaştığınızda liste karşınıza gelir. Listeden firmayı bulup “Firma detay” butonuna bastığınızda kodunu görüntüleyebilirsiniz.


 

SGK Üzerinden NACE Kodu Sorgulama:

SGK resmi internet sitesine girerek buradan da kod sorgulayabilirsiniz. SGK NACE kodu listesi üzerinden sorgulama yapabilirsiniz. Bu listeden firmaların kodlarını öğrenebilir ve hangi sınıfa girdiklerini konrol edebilirsiniz. İsterseniz SGK sicil numarasından da NACE kodu öğrenme seçeneği mevcuttur. Numaranın 2., 3., 4., 5., 6., ve 7. hanesi; aynı zamanda şirketin NACE kodu olmaktadır.

Nace Kodu Değişikliği Nasıl Yapılır?

Bir şirketin kodu sisteme hatalı girilmişse veya şirket daha sonradan faaliyet alanını değiştirirse kodunun değişmesi gerekir. Bunun yapılabilmesi için “NACE Kodu Değişikliği Talep Dilekçesi” hazırlanmalıdır. Şirketin bağlı bulunduğu vergi dairesine verilen bu dilekçe ile birlikte NACE kodu değişikliği süreci başlamış olur. Farklı bir faaliyet alanından e-ticarete geçiş yaptıysanız ve faaliyet kodunu da yenilemek isterseniz bu işlemleri yaparak değişikliği gerçekleştirebilirsiniz.

Dilekçeyi alan vergi dairesinden yoklama için gelen memurlar, dilekçede belirtildiği gibi şirket faaliyetinin değişip değişmediğini kontrol eder. Gözlem sonucunda şirketin faaliyetlerinin farklılaştığına ve risk grubunun değiştiğine karar verildiğinde NACE kodu değişikliği gerçekleştirilir. Yeni kod, vergi levhasına işlenir ve böylece şirketle ilgili yapılan işlemlerde bu kod kullanılmaya başlanır. Değiştirilmiş olan kod, devlet kurumları tarafından görülür ve işlemler yeni koda göre yapılmaya devam edilir.

SGK NACE Kodu Değişikliği

NACE kodu değişikliği yapılması gerektiğinde bu değişiklik aynı zamanda SGK üzerinden de bildirilmelidir. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre şirketlerin tehlike sınıfları doğru bir şekilde belirtilmelidir.

SGK’ya internet üzerinden kod değişikliği başvurusu yapılabilir. Şirketin sahip olduğu şifreyle SGK internet sitesine giriş yapıldıktan sonra NACE kodu değişikliği sayfasından şirketin yeni kodu belirtilebilir. Bu talep SGK’ya iletildikten sonra şirketle ilgili inceleme yapılır. SGK’nın yaptığı inceleme sonucunda şirketin faaliyet alanının değiştiği doğrulanırsa NACE kodu da değiştirilir.

E-ticaret Nace Kodu Nereden ve Nasıl Alınır?

E-ticaret alanında şirket kurmak ve iş yapmak isteyenlerin bağlı olunan vergi dairesi üzerinden e ticaret NACE kodu alması gerekir. E-ticaret sektörü için NACE kodu “47.91.14 - Radyo, Televizyon, Posta Yoluyla veya İnternet Üzerinden Yapılan Perakende Ticaret” olarak belirlenmiştir. Bu kod ile belirtilen kanallardan ticaret yapılabilir. Ayrıca kodun dâhil olduğu tehlike grubuna göre iş güvenliğinin sağlanması için önlemler alınabilir.